Hôm qua có xem được một chiếc deal quá đỉnh của Shark tank đến từ Kalotoys nên hôm nay mình có dành thời gian sương sương phân tích chiếc deal này.

Đây là bài viết mang tính cá nhân và sharing vài quan điểm hay nhận định của riêng mình thôi nha, nếu được nhờ mọi người đóng góp thêm. Bài dài nhé ạ. Trong này có sử dụng một số ít ngữ liệu phân tích của cộng đồng.

Chắc chắn câu chuyện thành công của Kalotoys sẽ trở thành một trong những case study hay nhất tại các mùa Thương vụ Bạc tỷ. Trong bài phân tích này, mình giả định tỷ giá đô la đang là 25.000 VNĐ.

Mình xin có ba ý chính như sau:

Xem xong phần gọi vốn, mình đoán nhiều người bất ngờ về hai anh Trung Anh – Đức Thành nắm rất chắc về con số tài chính. Thông thường, chỉ hoặc một người trong nhóm nắm các con số này.

Một chút sơ lược về bức tranh tài chính:

a. Về cấu trúc Balance sheet: Tổng tài sản 36 tỷ, vốn chủ 20 tỷ. Vậy suy ra Liability là 16 tỷ với dư nợ có chi phí là 5 tỉ, còn lại là 11 tỷ dư nợ không chi phí. Ở đây, debt có chi phí 5 tỉ đến từ vay nợ của founders, về mặt credit risk tương đối thấp. Tỉ lệ nợ chỉ chiếm khoảng 45% nguồn vốn, theo mình là một tỉ lệ khá an toàn và lý tưởng cho các nhà đầu tư rót vốn vào. Thời điểm lên chương trình cũng đã đi được đến Series A, chính xác là thời điểm “start” để “up”.

b. Về doanh thu: Năm 2020-2021 khoảng 25 tỷ. Năm 2023 là 95 tỷ, xấp xỉ 100 tỷ với lợi nhuận (ròng?) 10% (khoảng 10 tỷ). Tính đến nửa đầu 2024, doanh thu khoảng 80 tỷ và kỳ vọng đạt 250 tỷ với niềm tin 55% doanh thu rơi vào event Christmas cuối năm. Vậy tính đến năm 2023, tăng trưởng doanh thu khoảng 95% mỗi năm. Nếu đạt được con số 250 tỷ vào cuối năm 2024 (tăng gấp 10 lần so với cuối năm 2021) thì tăng trưởng rơi vào khoảng 115% mỗi năm. Đây rõ ràng là một con số ấn tượng với bối cảnh Hậu Covid từ năm 2021.

Trong tập, anh còn dự phóng doanh thu sẽ đạt khoảng 25 triệu đô la trong 3 năm tới. Vậy trung bình từ 2024 tới tầm nhìn 3 năm sẽ tăng trưởng ở mức 35% về doanh thu. Và so với năm gốc 2021 sẽ tăng trưởng 71%. Đây là một giả định hợp lý khi so sánh mức tăng trưởng 35% (giai đoạn 24-27) và mức 115% (giai đoạn 21-24) vì hai yếu tố: một, mức 115% là không thể mãi duy trì vì size doanh nghiệp càng lớn, tăng trưởng ngày càng giảm đi; hai, mức 35% cho thấy một tiềm năng tăng trưởng đủ hấp dẫn cho các nhà đầu tư, vẫn còn room để khi họ rót vốn vào, hoàn toàn nghĩ được một chiếc deal “có lời” và một thời gian hoàn vốn hợp lý. Đây là hai tiêu chí quan trọng đối với bất kỳ deal đầu tư nào, chứ không riêng gì đầu tư mạo hiểm. Và trước khi đưa ra các con số doanh thu này, anh Đức Thành có nhắc đến kế hoạch về “lộ trình tăng trưởng” khiến phần trình bày trở nên thuyết phục.

c. Về cấu trúc chi phí: Dự kiến, lợi nhuận EBITDA rơi vào 18%, marketing khoảng 30-33%, như vậy còn khoảng 50% chi phí sẽ rơi vào giá vốn, chi phí R&D và các chi phí admin. Quả thực các số liệu không được trình bày hoặc bị cắt do quá trình biên tập nhưng thông qua các chia sẻ, start-up đang đối diện về vấn đề R&D (cùng câu chuyện kiểm định chất lượng) và chi phí NVL cao (do tìm nguyên liệu gỗ, hương thơm đặc biệt) từ những nơi khá hiếm. Đây là điểm “thử thách” mà start-up đang tìm câu trả lời trước khi scale upper nhưng cũng là những nền tảng vững chắc cho lợi thế cạnh tranh về sản phẩm mà họ vượt trội hơn các đối thủ của mình.

d. Về deal đề nghị: 1 triệu đô la: khoảng 25 tỷ cho 10% cổ phần. Như vậy Post-money rơi vào 250 tỷ Hay pre-money là 225 tỷ đồng. Giá trị này rất gần với doanh thu dự kiến trong năm 2024 của start-up. Đó là lý do mình cho rằng, shark Hưng có nói mức ra deal có giá phù hợp là hoàn toàn có cơ sở.

Như vậy, bức tranh tài chính của Kalotoys cho thấy một sức khỏe tài chính rất “cường tráng” của start-up. Chiếc vé vàng 5 tỷ của Shark Bình và cuộc rượt đuổi của shark Minh cho thấy tiềm năng mà các shark nhìn thấy ở Doanh nghiệp này với một mức độ tăng trưởng ấn tượng như trên sẽ là một cơ hội khó có thể bỏ qua. Rõ ràng, chỉ chiếc vé vàng đã 20% giá trị deal (5/25 tỷ) và 2% EV, giá trị Doanh nghiệp, nhưng các sharks vẫn rất quyết tâm đấu giá đến cùng. Hơn nữa, việc start-up khao khát lắng nghe những chia sẻ của shark Minh (trước quyền golden ticket) cho thấy họ đã nghiên cứu rất kỹ lưỡng về các sharks. Đây là cơ sở cho điểm phân tích thứ ba mà mình sẽ nhắc tới trong bài này.

Không thể chối cãi việc Start-up nêu ra rất nhiều dẫn chứng cho câu chuyện họ đi từ insight cá nhân (của hai ông bố trẻ) và tìm được thị trường riêng cho doanh nghiệp mình sau rất nhiều trầy trật. Trong cuộc nói chuyện với Shark Minh, họ nhắc đến đối thủ cạnh tranh (là các doanh nghiệp tại Mỹ và Trung Quốc), họ hiểu rằng, với mỗi doanh nghiệp, hướng đi và chiến lược đối kháng sẽ khác nhau, nhưng tổng thể phải thống nhất.

Với Mỹ, chi phí sản xuất cao, họ lựa chọn lợi thế về giá. Với Trung Quốc, câu chuyện giá khó lòng cạnh tranh, họ vẽ ra câu chuyện về content và lợi thế ngôn ngữ với các công nhân tại nhà xưởng. Điểm mà các anh khiến mình phải ồ à lên là việc dấng thân của start-up khi liên tục sang các nhà xưởng tại Trung Quốc và rất chịu khó quan sát quy trình, độ tuổi và lợi thế của họ.

Bài học SWOT trong kinh doanh hay STP trong marketing tưởng cũ nhưng luôn là câu chuyện đau đáu của doanh nghiệp để nhìn ra được ưu thế cạnh tranh (competitive advantages) của mình. Một chút về vận hành và đội ngũ R&D khi tốc độ ra sản phẩm, test và mass producing cũng rất ấn tượng. Với môi trường kinh doanh tại Mỹ, dù họ rất tốn chi phí cho khâu R&D nhưng để đạt được những tiêu chuẩn của một thị trường khó tính, mỗi bước đi đều rất xứng đáng. Xu hướng customize ở Mỹ cũng là cảm hứng để lan rộng toàn cầu khi mình xem giá bán trên Websites, rất hợp lý để phần đa cha mẹ sẽ đặt mua hàng cho con em mình vào ngày sinh nhật, có tên riêng của con, điều mà không dễ tìm kiếm ở Việt Nam mình.